Dat aanstormende mannetje is een teammanager. Laten we hem gemakshalve ‘Peter’ noemen. Jarenlang werkt hij voor een traditioneel ingerichte organisatie, maar nu is agile werken omarmd door de directie. Hij probeert met alle macht de deur van de vergaderruimte in te beuken. Hoewel hij niet meer welkom is probeert hij toch de meetings van verschillende agile teams te verstoren. Wat is er aan de hand?

De veranderende rol van Peter

Peter had in het verleden macht. Hij was vanuit het team als manager benoemd. Plotseling had hij het voor het zeggen. Hij ging controleren, legde de opdrachten voor het team vast, was bepalend voor de te voeren strategie en had de eindverantwoordelijkheid om belangrijke beslissingen te nemen. Hij was trots en had status, omdat hij behoorlijk was geklommen op de hiërarchische ladder. Misschien kon hij wel directeur worden. En toen was alles ineens anders…

Voor Peter is het ‘zij tegen mij’ geworden

De medewerkers die hij eerst zag als ‘zijn mensen’ werken nu in agile teams. Hij moet erg wennen aan het idee dat er nu Scrum Masters zijn die het proces ondersteunen en het team begeleiden. Peter wordt door hen weggehouden, want het is de bedoeling dat de agile teamleden ongestoord hun werk kunnen doen. Zijn macht, zijn invloed en zijn verantwoordelijke rol is verdwenen. Als teammanager levert hij alleen maar zijn goed gekwalificeerde mensen, maar is niet meer verantwoordelijk voor de inhoud. Soms voelt hij zich bijna de eenzame eigenaar van een detacheringsbureau. Van enige status is allang geen sprake meer.

Maak een duidelijke keuze

Mensen zoals Peter bestaan echt en kom ik in de praktijk ook tegen. Wat ik vooral wil benadrukken is dat traditionele hiërarchische structuren en agile manieren van werken in één organisatie niet samengaan. Dan krijg je de situatie dat medewerkers op papier nog onder verantwoordelijkheid vallen van Peter, terwijl het bij de agile manier van werken ondoenlijk is om voor meerdere opdrachtgevers te werken. Het is als het spelen van een voetbalwedstrijd. Je kunt het maar binnen één team doen en niet op meerdere plekken tegelijkertijd tijdens verschillende wedstrijden de bal spelen. Niemand scoort dan en er zullen alleen maar verliezers zijn.

Wat kunnen mensen die zich in Peter herkennen doen?

Als er echt voor agile gekozen is, dan is dat behoorlijk uitdagend. Wil je werkzaam blijven binnen dezelfde organisatie, maar niet puur als leverancier van mensen, dan kan je bijvoorbeeld jezelf bijscholen tot Scrum Master of Product Owner. Als Scrum Master wordt je een coach. Als Product Owner kan je je juist met de inhoud bezighouden. Agile werken vraagt om een groot aanpassingsvermogen. Plotseling wordt er van je verwacht dat je het tegenovergestelde gaat doen van datgene wat je jarenlang gewend bent:

• Traditioneel ging het om controleren van het team, nu om vertrouwen hebben in het team.
• De organisatie werkt niet meer top-down, maar bottom-up bij agile.
• Foute beslissingen waren altijd ongewenst, nu leer je van fouten en mag je ze maken.
• De gewenste uitkomst was vooraf altijd bepaald, in agile kunnen uitkomsten tussentijds wijzigen.
• Beslissingen worden niet genomen door één (=macht), maar doe je plotseling samen met het team.

Probeer dus geen deuren van vergaderruimten meer open te beuken als er eenmaal voor agile gekozen is. Begin bij jezelf en bepaal of een nieuw gewenste agile aanpak bij jou past en of je bereid bent te veranderen. Agile is namelijk een cultuurverandering en binnen een cultuur moet je je wel thuis blijven voelen.

Remco Reitsma – ProjectReports – Tel: 06 – 53 24 77 43 – [email protected]